Septum Deviasyonu

Septum deviasyonu nedir ?

Burun, nefes alma işlevinin başladığı organımız. Dışarıdan aldığımız oksijenli hava burnumuzda ısıtılır, süzülür ve nemlendirilir. İki adet burun deliğimiz vardır. Bu iki burun deliğini yani burunu birbirinden ayıran arkası kemik, önü kıkırdak olan bir duvar vardır. İşte bu duvara burun septumu denir. Orta bölme de diyebiliriz. Deviasyon ise eğrilik, bir tarafa yamulma gibi anlamlar taşır. Öyleyse septum deviasyonuna kabaca burun orta duvarının eğriliği diyebiliriz. Bu eğrilik tek ya da iki burun kanalını tam ya da kısmi olarak tıkayabilir. Bu eğriliğe burun etlerinde şişlik de eşlik edebilir. Bu durum burundan nefes almayı oldukça güçleştirir.

Septumdaki eğrilik bazen sadece burun içindedir. Bazen de dışarıdan burun sırtında ve/ veya ucunda eğrilik ile kendini gösterir.

Halk arasında kısaca “burnumda kemik var” şeklinde tabir edilen bu rahatsızlığın tam adı nazal septum deviasyonudur. Karşıdan bakınca, eğer burnun genelinde bir eğrilik yoksa çoğunlukla belli olmaz. Burun tıkanıklığı yaparak sağlıklı nefes almamızı engelleyen en önemli fiziksel rahatsızlıklardan biridir. Nazal septum önde kıkırdak, arkada ise kemik yapıdan meydana gelir. Bazen kıkırdak yapı bazen kemik yapı, çoğu zaman ise her ikisi de eğridir.

Nedenleri

Septum deviasyonunda en sık neden çocuk yaşta alınan travmalar ve genetik faktörlerdir. Çocukken meydana gelen ufak darbeler çoğu zaman ayırt edilemez. Kıkırdakta meydana gelen ufak bir darbe aynı bir bitkinin eğilmesi gibi burunda da eğrilmeye yol açar. Hatta ağır eğriliklerde burnun komşu dokuları olan dudak ve yanakta da asimetri oluşabilir. Bazen doğum sırasındaki, doğum kanalından geçerken oluşan travmalar veya çocukluk yaşlarındaki düşme, çarpmalara bağlı doku zedelenmeleri gelişme çağında dokuların farklı yönlere büyümesine neden olur. Düz olması gereken septum bir burun deliğine doğru yaslanır. Bu deliği daraltır. Dar olan delikten nefes almak zorlaşır. Çocukluktan beri böyle yaşadığı için kişi genelde sağlıklı nefes alamadığının farkında değildir. Şikayetler eğriliğin hafif, orta veya ağır olmasına göre değişmektedir.

Şikayetler

Septum deviasyonu bazı kaynaklara göre toplumun % 70-80′ inde görülür. Ama çoğunlukla tesadüfen teşhis konur. Kişinin başlıca şikayetleri:

• ağız kuruluğu,
• sık boğaz enfeksiyonu,
• horlama,
• yorgun uyanma,
• çabuk yorulma
• sesli nefes alma
• zamanla koku alamama
• sinüzite sebep olma ve buna ilişkin sikayetler
• ağız kokusu

Bu şikayetler hafif bir alerjik durumda veya nezle grip gibi durumlarda çok şiddetli seyreder. Çünkü bu durumlarda konka diye tabir edilen burun etleri de şişerek ( konka hipertrofisi ) zaten dar olan pasajı daha da tıkamaktadır.

Septum deviasyonu ve burun estetiği

Septum deviasyonunun tek tedavisi cerrahi olarak ameliyat yapılmasıdır. Ameliyatına septoplasti denir. Burun kemiği eğriliği ameliyat halk arasındaki söylemidir. Sadece septum deviasyonu söz konusu ise ameliyatı kulak burun boğaz uzmanı yapar. Eğer hasta burun şeklinden de şikayetçi ise estetik cerrah tarafından burun estetiği ile birlikte yapılmalıdır. Bu durumda yapılan ameliyata septo-rinoplasti denir. Ameliyat genel anestezi altında yapılır. Lokal anestezi biraz travmatik olabilir. Ameliyat 2 saat sürer. Burna silikon tampon konur. Bu tamponun içi delik olduğu için nefes almak mümkündür. Septum deviasyonu ameliyatı sonrası 1 gece hastanede yatılır. Burun estetiği de yapılmışsa burun üzerine plastik atel konur. 1 hafta sonra atel ve tampon çıkartılır.

Burunda şekil bozukluğu ile başvuran hastaların %75’inde septum deviasyonu da vardır. Nefes almakta sıkıntıları da vardır. Ama çoğu zaman farkında değildirler.

Septum deviasyonunu burun içi muayenesi ve tomografi ile tespit etmek mümkündür.

Deviasyon ameliyatında yaptığımız işlem basitçe septumda L şeklindeki kıkırdak-kemik yapıyı koruyarak tıkanıklığa yol açan kıkırdak ve kemiklerin alınmasıdır. Beraberinde alt konka dediğimiz burun etlerinde aşırı büyüme varsa onlara da radiofrekans uygulanır. Böylece küçülmeleri sağlanır.

Deviasyon ameliyatının en önemli noktası burun sırtındaki yüksekliğin ve bütünlüğün kaybedilmemesidir. Eğer üst burun çatıda ağır eğrilik varsa bunun da aynı anda düzeltilmesi gerekir. Bu düzeltilmez ise burundan nefes alma ilkin düzelmiş gibi olur. Zamanla burun sırtı düşer ve nefes almada sıkıntı daha da artar. Görüntüde de semer burnu dediğimiz ortası çökük bir burun görünümü oluşur. Özetle bazı septum deviasyonu ameliyatlarında estetik girişim gereklidir.

Sonuç olarak, burnunuzdan rahat nefes alamıyorsanız burun şeklinden memnunsanız bir KBB uzmanına muayene olmalısınız. Ayrıca şeklinden de memnun değilseniz bir estetik cerraha başvurabilirsiniz. Deviasyon ameliyatında burun şekli değişir mi diye soracak olursanız, sadece septoplasti yapılırsa değişmez. Septo-rinoplasti yapılırsa değişir.